Το σκαμνί

Βρισκόμαστε στα 1775 και ο μοναχός Κοσμάς, με καταγωγή από την Αιτωλία, περιοδεύοντας στον τουρκοκρατούμενο ελληνισμό, όπου κηρύττει την αναγκαιότητα των σχολείων, περνά και από τις «ποδιές του Χολομώντα». Εκεί φιλοξενείται από μια οικογένεια μελισσοκόμων και κληροδοτεί στους οικοδεσπότες του το σκαμνί που έχει πάντα φορτωμένο στο μουλάρι του. Το σκαμνί αυτό θα αλλάξει διαδοχικά χέρια και θα συντροφεύσει τους επιγόνους της οικογένειας τα επόμενα διακόσια χρόνια. Προφητείες και διδαχές, γάμοι και έρωτες, κατάρες και πείσματα, ακρωτηριασμοί και πρόωροι θάνατοι σμιλεύουν τους χαρακτήρες των ηρώων τριών διαφορετικών χρονικών περιόδων-τέλη 18^ου αιώνα αρχές 20ού, δεκαετία του ΄70-και σε καθεμιά από αυτές οι ήρωες βαδίζουν το δικό τους μοναχικό μονοπάτι: του χρέους στην οικογένεια, του κοινωνικού στιγματισμού και της υπαρξιακής αναζήτησης. (από το οπισθόφυλλο).

Τρείς διακριτές φωνές στην αφήγηση χτίζουν ένα μυθιστόρημα που καλύπτει ένα χρονικό άνυσμα 200 χρόνων. Κεντρικός ήρωας ο ίδιος ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Το σκαμνί του, αντικείμενο πραγματολογικής αξίας, από ξύλο καστανιάς ήταν η μόνη προίκα του καθώς το χρησιμοποιούσε και ανέβαινε πάνω του για βγάζει λόγο στους χριστιανούς. Τελικά δωρίζοντας το κατάφερε να  διασωθεί για δύο αιώνες και να αποτελέσει κληροδότημα αφού θα αλλάξει διαδοχικά χέρια συντροφεύοντας τους επίγονους μια ολόκληρής οικογένειας.   Η συγγραφέας επιτυγχάνει μέσα από την αναφορά της στο σκαμνί, να παρουσιάσει το πλέγμα των οικογενειακών σχέσεων. Ιδέες, συμπεριφορές, πεποιθήσεις, μοτίβα που επαναλαμβάνονται σφραγίζουν την κοινή μοίρα των μελών της οικογένειας.

Φίδια, φωτιές, θανατικά, αυτοκτονίες, δαγκώματα σκορπιών, πουκάμισα της έχιδνας, δαγκαμένο αντίχειρα, κομμένα δάχτυλα, μια δεκαεπτάχρονη θα καεί όπως η λαμπάδα, το παιδί της Γερακίνας που δεν σαράντισε ,ένα κορίτσι που θα μείνει ανύπαντρο, συμφορές που δεν τέλεψαν, κατάρες, όρκοι θεμελίωσαν τη φάρα του Γιαννακού και της Γερακίνας το 1775, στην κωμόπολη Αρναία του Χολομώντα της Χαλκιδικής. Προφητείες και διδαχές, χόλιασμα και πείσματα, μητριά πατρίδα και ξενιτιά, το καλύβι δίπλα στα μνήματα και η Γερμανία, αγιασμένο χώμα του Χολομώντα και το Παγγαίο, Άθως-το περιβόλι της Παναγιάς και το ξωκλήσι του πατρο-Κοσμά, μυστικά επτασφράγιστα δέκα γενιές και  η αλήθεια πόνος, αγώγια και μελίσσια, ξόδι και μνήματα, απείραχτα προικιά και κομμένη πλεξίδα, νταμιζάνα απ΄ το ρακί και το χοροστάσι, φθίση και χτικιό, μέλι-πίτα και μούσμουλα, πλανκέτα και τραχηλιά, αρραβώνες άσωστοι και άνθρωποι που δεν χορταίνουν να κακολογούν, το ζαβό και ο  ντελής, ο σεισμός στην Ιερισσό και η φωτιά στο μουσείο, φυλαχτό και ευλογία, το σκαμνί του καλόγερου δίπλα στον αργαλειό, όρκοι και τσαΐρια, γάμοι και έρωτες, κατάρες και πείσματα, ακρωτηριασμοί και πρόωροι θάνατοι σμιλεύουν τους χαρακτήρες των ηρώων τριών διαφορετικών χρονικών περιόδων -τέλη του 18^ου αιώνα, αρχές του 20^ου, δεκαετία του ΄70- και σε καθεμιά από αυτές οι ήρωες βαδίζουν το δικό τους μοναχικό μονοπάτι: του χρέους στην οικογένεια, του κοινωνικού στίγματος και της υπαρξιακής αναζήτησης.

Με δυναμική ιλιγγιώδη ροή η αφήγηση ζωηρεύει τις εικόνες σε ένα ταξίδι 200 χρόνων. Διατηρώντας αρχικά το τοπικό ιδίωμα ειδικά στην πρώτη αφηγηματική  πράξη και μεταβάλλοντας τη γλώσσα καθώς πλησιάζουμε στον 20^ο αιώνα κάνει τη μετάβαση συνειδητά βιωματική.

Ένα βιβλίο γεμάτο θρύλους, δοξασίες, ήθη έθιμα της ελληνικής υπαίθρου.

Καλή ανάγνωση