Κορνιζωμένοι

Από το οπισθόφυλλό:

Τυχερή, αντί Κρανιά, έτσι λέγανε την πόλη μερικοί πιο παλιοί και πολύ δίκαιος ο τίτλος, ούτε μία ανθρωποκτονία εδώ και δεκαετίες, οι κτηματικές διαφορές και τα συζυγικά κερατώματα δεν είχαν οδηγήσει ντόπιους σε ακραίες συμπεριφορές, η τοπική Αστυνομία ασχολιόταν με παραβίαση ωρών κοινής ησυχίας, παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, διαρρήξεις, εξυβρίσεις και φασαρίες για τα ποδόσφαιρα και τα κομματικά.

Με τον καιρό ο Στέλιος Σπούγιας είχε προσχωρήσει στο πνεύμα της πλειοψηφίας των ντόπιων, που θεωρούσαν πως τα δύο πιο χρήσιμα ρήματα στη ζωή είναι τα βολεύομαι, ξεβολεύομαι. Κάνα δυο φορές, μετά που η Χιονία του τα φόρεσε με τον επιστήμονα και του ζήτησε διαζύγιο, είχε σκεφτεί να σηκωθεί να φύγει σαν κύριος, γιατί όχι στην Αυστραλία, τόσο μακρινή σαν μία περίπτωση Άλλου Κόσμου. Υπάρχει ο μικρός όμως ο μοναχογιός του ο Χρόνης.

Δεν το έσκασε λοιπόν, έμεινε στις κορνίζες, παραφουσκώνοντας το νόημα του μαγαζιού και το ειδικό βάρος των σχέσεων με την ποικιλία των πελατών. Κάποια πρωινά άνοιγε το παράθυρο, κοιτούσε ψηλά και τα έριχνε στον παραλήπτη, ουρανέ της Κρανιάς, φουκαρά μου κι εσύ, τι έχεις αποκαλύψει φωτεινός, τι έχεις κουκουλώσει σκοτεινός. Μετά απευθυνόταν και στον εαυτό του, ρε μαλάκα Στέλιο, δεν πας να δεις αν έρχομαι.

Η συγγραφέας υφαίνει μοναδικά  τη ζωή ενός καθημερινού ανθρώπου. Μέσα από συνταρακτικές σκηνές, του επώδυνου παρελθόντος συμπυκνώνονται γεγονότα της παιδικής του ηλικίας και φτάνει στο σήμερα, στα 50 του χρόνια και στην πιο αποτρόπαια πράξη που θα μπορούσε να κάνει.

Δεν έχω τη δικαιολογία της τρέλας, ένα σωρό σκέψεις και όλες κατώτερες των περιστάσεων, ο φόνος δεν είναι στιγμιότυπο, η παιδοκτονία δεν είναι σύγγραμμα.

Ολοκληρώνοντας το βιβλίο ένιωσα έναν εσωτερικό σπαραγμό. Ο ήρωας μεγάλωσε σε ένα οικογενειακό περιβάλλον που θα μπορούσε να αποτελεί μοντέλο επιθετικότητας, κακοποιημένος, ταπεινωμένος, ανασφαλής. Ωστόσο ο χαρακτήρας δεν σε κάνει να φανταστείς το αρχαίο δράμα που ακολουθεί. Οι χαρακτήρες που πλαισιώνουν τον ήρωα, μια κορνιζωμένη κοινωνία που τα έχει όλα. Άνθρωποι καθημερινοί που βοηθούν στην εξέλιξη της πλοκής.  Όλοι φωτογραφίζονται. Μικρές έγχρωμες πινελιές ύπαρξης, πλαισιώνουν τον καμβά του ήρωα Σκούγια με μπογιά που λιώνει, κυλάει και εξαφανίζεται. Η αρσενική Μήδεια κάτω από το ζυγό της πατριαρχίας  δεν αγκαλιάζει τη γονεϊκότητα αλλά θέλει να αφανίσει τη ρίζα του.

«Η στάση στο θέμα πατρική οικογένεια, είχε αρχίσει να τον βαραίνει, οπότε έπρεπε να ζητήσει μια συγγνώμη από τους πεθαμένους είτε να τους προσφέρει μια γενναιόδωρη συγχώρεση ή παύση μίσους, θα ήταν ένα καλό εφόδιο ζωής για το γιο του, για τον Χρόνη του.» (απόσπασμα σελ. 86).

 Στον αντίποδα της αναλγησίας του Στέλιου μας συστήνεται η νέα γενιά που κρατά δυναμικά το δικαίωμα της ονειροπόλησης. Ένα καταφύγιο ελπίδας και αγάπης στο ζενίθ. Στο γενικό πλαίσιο  η συγγραφέας δοκιμάζεται παίρνει ρίσκο να νιώσει, σαν τους ήρωες της.

Η καλοσύνη ποτέ δεν είναι κίνδυνος θάνατος. Αλλά για τον Χρόνη ίσως δεν την άξιζε τόση καλοσύνη ο κόσμος.

Η νέα γενιά μέσα από το πρόσωπο της Κλέας. Η κλέα πιστεύει στην αγάπη. «Η πολλή αγάπη ανοίγει τα μάτια. Αυτή θα με λυπηθεί» Ο Χρόνης; «Αγάπη στα ύψη και στα πέρατα, αγάπη για την αγριολεύκη των δακρύων, αγάπη για τα πονεμένα βουνά, για τους παππούδες με τη μισοπεθαμένη καρδιά και τα ετοιμοθάνατα μυαλά. Η καλοσύνη ποτέ δεν είναι κίνδυνος θάνατος. Αλλά για τον Χρόνη ίσως δεν την άξιζε τόση καλοσύνη ο κόσμος.

Η συγγραφέας μας χάρισε για ακόμη μια φορά ένα σπουδαίο μυθιστόρημα. Πηγαία ροή στη γραφή, σπουδαία δουλειά στο λόγο, όπως και σε κάθε πόνημα. Ο κορνιζάς Στέλιος αυτός ο αντιήρωας, απλοϊκός, εύθραυστος, θύμα των αρχαίων προγόνων, θύτης μιας πατρικής αγάπης, μια άδολης αγάπης, ένας «κορνιζωμένος πατέρας».

Η συνείδηση μου ένα κορνιζωμένο κόλπο, ψέλλισε, σκέφτομαι όλα τα προηγούμενα σαν βαλμένα σε κορνίζες και μετράω ποιες και πόσες δεν κρεμάω στον τοίχο, ποιες και πόσες κρύβω στο πατάρι.

Η Καρυστιανή είπε η φιγούρα είναι ο θάνατος της Τέχνης. Εκείνη πάλι έγραψε ένα μυθιστόρημα χωρις θεατρινισμούς και φιγούρες. Ένας άνθρωπος με έκδηλο προορισμό στη ζωή τη συγγραφή, δεν μπορεί απλά να σε αφήνει με το στόμα ανοιχτό. Μια γυναίκα με απλότητα, αλήθεια, βάθος και πολλή ενέργεια. Με λόγο που δεν ξοδεύεται και μια έκταση προσωπικότητας  που σπάει τα περιθώρια μιας κορνίζας.

καλή ανάγνωση!

Φωτογραφία από τη λέσχη Ανάγνωσης 27/4/25 με την συγγραφέα.

Η συγγραφέας γεννήθηκε στα Χανιά. Από τις εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν εννέα μυθιστορήματα. έχει συνεργαστεί στο σενάριο της ταινίας «Ψυχή βαθιά» του Παντελή Βούλγαρη και έχει γράψει τα σενάρια των ταινιών «Νύφες» , «Μικρά Αγγλία» και το «Τελευταίο σημείωμα».